Tijdens de bijzondere najaarsexcursie van 15 oktober 2016 brachten we een bezoek aan Wouw.
Hier wordt de voor onze streken unieke ronde burcht opnieuw blootgelegd. In 1934 is deze
eventjes in het zicht geweest en opgemeten, daarna weer grotendeels ondergestopt.
Sindsdien zijn er wel verschillende publicaties gewijd aan dit object, maar nam ook het aantal
vragen toe. Onder andere naar de staat van het nog aanwezige muurwerk.
De huidige blootlegging dient om hier letterlijk zicht op te krijgen en te bepalen wat de beste
conservering moet zijn. Tegelijk geeft het ons een unieke kans te beoordelen wat men in
1934 wel en niet heeft gezien en hoe de plattegrond van deze burchtaanleg eigenlijk geïnter-
preteerd zou kunnen worden.
Na de lunch in Wouw werd een rondleiding verzorgd op het landgoed De Wouwse Plantage
met een van de laatst gebouwde grote buitenplaatsen van Noord-Brabant.
Kasteel van Wouw
Eind dertiende eeuw zal Gerard van Wesemael, heer van Bergen op Zoom, de bouwheer zijn
geweest van een ronde waterburcht voorzien van één uitspringende vierkante toren.
Op het eind van de veertiende eeuw werd een ronde toren toegevoegd, die hogerop overging
in een veelhoek. Het geheel werd eind vijftiende eeuw onderdeel van een grootscheepse
moderniseringscampagne waarbij de ronde burcht werd omgeven door een vijfhoekige
omwalling met vier stenen bastions en twee grote, bewoonbare poortcomplexen.
In 1606 werd het geheel ontmanteld en trad geleidelijk het verval in. De Voorpoort werd
recent ook blootgelegd en onderzocht, maar is nu weer toegedekt. De ronde burcht is
voorlopig nog zichtbaar.
Zie verder:
B. Aarts, ‘Het Kasteel van Wouw’, Het Brabants Kasteel 16 (1993), 49-67.
B. Aarts, ‘’tdongeon’ van Wouw (1556) en zijn betekenis voor de kasteelterminologie’,
Het Brabants Kasteel 27 (2004) 3, 35-52.
W. Landewé, ‘Wouw en de ‘tekentafelkastelen’ van Hans Bol (1534-1593)’, Het Brabants
Kasteel 27 (2004) 3, 53-69.
R. Bakx, G. Haast, R. Hermans en K. Hoendervangers, Het Kasteel van Wouw (Roosendaal 2012).
Landgoed de Wouwse Plantage
Het landgoed dateert uit de eerste helft van de zestiende eeuw, toen de markies van Bergen op Zoom
begon met de aanleg van een nieuwe warande. Na een flinke uitbreiding van de bebossing in de
achttiende eeuw kwam de Wouwse Plantage in 1819 in particuliere handen. De nieuwe eigenaar,
baron De Caters uit Antwerpen, bouwde het herenhuis, ‘het kasteel’, op de plaats waar de dreven
samenkomen. Onder Pierre Paul Emsens beleefde de Plantage eind negentiende eeuw een bloeiperiode.
Hij liet ‘het kasteel’ ingrijpend verbouwen en gaf het zijn huidig aanzien. Ook de overige gebouwen van
Plantage-Centrum dateren van omstreeks 1900.
Ontvangst met koffie
|
